Wanneer of waarom is het tonen van genade of welwillendheid een meerwaarde?

0 Shares

Volgens het Naturalistisch model, is er in feite geen meerwaarde. Een extreem voorbeeld is een dokter die zoveel moeite doet om een patiënt te redden terwijl vroeg of laat iedereen eraan is voor de moeite. Dit is in de context dat we eigenlijk iets willen dat eeuwig standhoudt terwijl dit in het model geen sprake van is.

Een tweede model is een iets moreler verantwoord en is volgens het Utilitaristisch model. Er wordt meer kwantitatief eerder dan kwalitatief beoordeeld naar gelang de gevolgen van een actie. Zelfs hier stuit men op morele dilemma’s.

Is het een meerwaarde omdat het beschreven staat in Universele Verklaring van de Rechten van de Mens? Degenen die het hebben beschreven baseren de rest van hun levensbeschouwing op gronde van het Naturalistisch en Utilitaristisch model en spreken zich dusdanig tegen. Enerzijds is de mens een product van natuurlijke selectie, anderzijds heeft de mens een moreel besef die overstijgt van de rest van het biologisch bestaan en die maar niet coherent te plaatsen valt in het Naturalistisch model. Een verdere opmerking is wat als de Verklaring niet bestond? Hadden we dan geen rechten en de plicht om deze te waarborgen? Uiteraard niet. We merken al dat wij, bewust of onbewust, ons handelen altijd ergens op baseren en we niet lukraak iets doen. Past ons handelingen volgens het sociaal model, volgens het cultureel model, politiek model, volgens een filosofisch model, etc. ?Er is nog een ander filosofisch model, het model van Contingency of het beste vertaling dat ik hiervoor kon vinden, het model van ‘onstaansfeit’. Dit model komt naar aanleiding van de vraag waarom alles kan bestaan terwijl de fundamenten zelf niet kan bestaan zonder het bestaan van andere componenten. Het bestaan van deze componenten zijn op hun beurt weer te danken aan het bestaan van andere fysische eigenschappen. Een tweede eigenschap van Contingency is de mogelijkheid dat een fysische eigenschap of wet ook anders kon zijn. Volgens de redeneerkunst moet er iets bestaan dat de fysische eigenschappen overstijgt om een gepast antwoord hierop te bieden. En omdat het samenspel van deze fysische eigenschappen ook resulteert in persoonlijkheidskenmerken, komt men tot de conclusie van een Necessary Being. Het is immers onmogelijk om iets teweeg te brengen dat de orde van de teweegbrenger overschrijdt, aldus de redeneerkunst. Volgens deze denkpiste zullen eigenlijk robots met artificiële denkvermogen nooit de mens als wezen overstijgen. De term Necessary Being doet weg met het idee van multipele Beings omdat er zich ook geen noodzaak stelt voor de motivatie voor meerdere Opperwezens. Ook doet de term weg met de vooringenomen aanname dat de Noodzakelijke Entiteit reeds in den Beginne bestond. Integendeel, het is eerder omdat het niet anders kan dat het bestaat.Is het nu logischer om dit Necessary Being als maatstaf te gebruiken voor zaken die de fysische wereld overstijgen? Een Model dat transcendent is en zelf ook een persoonlijk Wil heeft; een Model waar wijzelf uit voorkomen, waar al het waarneembare maar ook het niet-waarneembare uit voortkomen; Een model dat de twee realiteiten, het fysische en het transcendente, samenbrengt; Een model dat meer harmonie brengt in ons sociale, politieke, ethische dilemma’s?Het zou voor ons natuurlijk compleet nutteloos zijn als deze Necessary Being wel bestaat maar niets van zich laat horen. Hier later meer over. Waar ik hiermee wil eindigen, is de antwoord op de hoofdvraag. Een antwoord die heel samenvattend, kordaat en zonder al te veel research het elegant weergeeft:“Zeg: “Aan wie behoort wat er in de hemelen en op de aarde is?” Zeg: “Aan God. Hij heeft Zichzelf de Barmhartigheid voorgeschreven, Hij zal jullie zeker bijeenbrengen op de Dag der Opstanding, waaraan geen twijfel is. Degenen die zichzelf hebben voorgelogen/bedrogen, het zijn zij die niet geloven.””Dit komt uit Soera 6 vers 12. Eerst wordt erop gewezen dat God al het fysische maar ook het onwaarneembare bezit waarna er wordt ingegaan dat Hij voor Zichzelf Barmhartigheid heeft voorgeschreven. God als Autoriteit omdat alles Hem toebehoort en de geruststelling dat Hij Zichzelf Barmhartigheid heeft verplicht (want een autoritair iemand kan eigenlijk alles doen zonder zich te moeten verantwoorden). Dit is de essentie voor de meerwaarde voor goedheid en om barmhartig te handelen. God als Maatstaf, als Model, als de Necessary Being door wie de twee (of meerdere) realiteiten te combineren is. Dezelfde Being die Barmhartigheid promoot. Het is interessant om het laatste zin van het vers (eigenlijk is heel het vers interessant) te noteren in relatie met de verschillende modellen waarin we handelen. We handelen volgens een bepaald model (Naturalistisch, Utilitaristisch, andere filosofische modellen, overheersende sociaal-politieke modellen etc.) ondanks de tegenstrijdigheden die ze met zich meebrengen, alsof we onszelf aan het voorliegen zijn…

Share via
Copy link
Powered by Social Snap